Nyktofobia – objawy i leczenie lęku przed ciemnością

Na pewno pamiętasz sytuacje z dzieciństwa, w których strach przed wejściem do ciemnego pokoju lub wyjściem z domu w nocy paraliżował Cię i zatrzymywał w miejscu. Teraz zapewne Twój maluch nie pozwala Ci gasić lampki na noc lub boi się wyjrzeć w nocy przez okno. Większość dzieci na pewnym etapie swojego życia doświadcza lęku przed ciemnością. Kiedy jednak naturalny lęk przeradza się w nyktofobię?

Nyktofobia – co to jest?

Nyktofobia to patologiczny i irracjonalny lęk przed ciemnością. Nyktofobia od naturalnego u dziecka lęku przed ciemnością różni się tym, że nie przechodzi z wiekiem lub pojawia się dopiero w wieku nastoletnim czy dorosłym.

Czemu dzieci boją się ciemności?

U dzieci lęk przed ciemnością występuje instynktownie. Częściowo jest to pozostałość po praprzodkach z czasów, gdy nie istniała jeszcze elektryczność i ciemność niosła ze sobą wiele zagrożeń. Nocą mogły bowiem grasować dzikie zwierzęta, a wrogowie również napadali zwykle pod osłoną ciemności.

Jednak strach przed ciemnością u dziecka może mieć też inne podłoże. Może on być związany z traumatycznymi wydarzeniami, do których doszło właśnie w ciemności, takimi jak wypadek, napad czy molestowanie. Może on też mieć związek z karami wymierzanymi przez dorosłych takimi jak zamykanie w ciemnym pokoju.

Lęk przed ciemnością u dziecka pojawia się także pod wpływem straszenia malucha przez dorosłych. Mówienie, że w szafie lub pod łóżkiem jest potwór lub że przyjdzie po niego pan i go zabierze jeśli nie będzie grzeczny powoduje u dziecka lęk, który narasta gdy malec znajdzie się w ciemności. Nic w tym dziwnego, bo również u dorosłych noc i ciemność potęgują problemy, napawają irracjonalnym lękiem i sprawiają, że wydają się one dużo większe niż jest w rzeczywistości, a jasny, słoneczny dzień napawa optymizmem i dodaje sił do walki z nimi.

Maluchy cechuje też duża wyobraźnia i silne odczuwanie emocji, które pod wpływem wydarzeń, a nawet oglądanej bajki potęgują się. Może to wywoływać u malca strach i poczucie zagrożenia.

Nyktofobia – objawy

Głównym objawem nyktofobii jest oczywiście odczuwanie paraliżującego strachu przed ciemnością. Strach ten pojawia się nawet na samą myśl o przebywaniu w ciemności. Towarzyszą mu inne objawy somatyczne takie jak:

• przyspieszenie czynności serca,
• uczucie ucisku w klatce piersiowej i gardle, duszności,
• drżenie rąk,
• zawroty i ból głowy,
• zimne poty, uczucie gorąca,
• bladość skóry,
• suchość w ustach,
• omamy słuchowe i wzrokowe.

Paniczny strach przed ciemnością może prowadzić do zaburzeń snu, co skutkuje rozdrażnieniem w ciągu dnia z powodu niewysypiania się i chronicznego zmęczenia. W konsekwencji nyktofobia może prowadzić nawet do depresji.

Nyktofobia – leczenie

Nyktofobię, tak jak każdą inną fobię, najlepiej rozpozna psychiatra, jednak w przypadku dzieci leczeniem nyktofobii zajmie się również psycholog. Najlepsze rezultaty daje psychoterapia oraz terapia ekspozycyjna. Ta druga polega na wystawianiu pacjenta na działanie czynnika powodującego fobię. Pozwala to oswoić mu się z ciemnością i zrozumieć, że brak oświetlenia niczym mu nie grozi.

Jeśli więc Twój maluch panicznie boi się ciemności nie czekaj aż z tego wyrośnie i zgłoś się z nim do specjalisty. Fobia bowiem nie zniknie, ale będzie się pogłębiać i może przerodzić się w nerwicę.

ZOBACZ TAKŻE:

 Usypianie dziecka – jak ułatwić niemowlakowi zasypianie?>>